Ο οικισμός με τους 826 κατοίκους πήρε το όνομά του από την αρχαία πόλη της Άνω Μακεδονίας Λεβαία, η οποία αναφέρεται από συγγραφείς ως μία από τις σπουδαιότερες και παλαιότερες πόλεις των Μακεδόνων. Τα στοιχεία που έχουν προκύψει από τις περιορισμένες αρχαιολογικές έρευνες στην τούμπα Μπούλιαρο λίγο έξω από το χωριό πιστοποιούν την εγκατοίκηση του χώρου από την Πρώιμη Εποχή του Σιδήρου μέχρι τα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια, χωρίς ωστόσο να είναι δυνατόν να ταυτιστεί ο οικισμός με κάποια αρχαία πόλη.

Οι σημερινοί κάτοικοι της Λεβαίας είναι στη μεγάλη τους πλειοψηφία προσφυγικής ποντιακής, μικρασιατικής ή θρακιώτικης καταγωγής και ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία, ενώ αρκετοί εργάζονται στον τομέα της ενέργειας στη ΔΕΗ. Οι δεσμοί των κατοίκων με την παράδοση και τις ρίζες ενισχύονται με τη διεξαγωγή εδώ και αρκετά χρόνια ποικίλων πολιτιστικών εκδηλώσεων τους καλοκαιρινούς μήνες, γνωστές ως «Λεβαιώτικα», στις οποίες συμμετέχουν ενεργά όλοι οι φορείς της περιοχής.